„Skąd Ty jesteś?"– Włochy

Jedna z prac - efektów warsztatów z "Czterema zwykłymi miskami"
w Sobotniej Szkole Kultury i Języka Polskiego w Lago Patria (Neapol). Zachęta do dzielenia się.

Pasja, zachęta, interakcja, mobilizacja. To dla mnie słowa klucze w drugiej, październikowej,  odsłonie projektu Stowarzyszenia „Kamienica 56" "Skąd Ty jesteś? Odkrywanie kulturowych korzeni oraz poszukiwanie współczesnych inspiracji dla edukacji”.

Jego celem jest pokazanie kultury jako ważnego czynnika  w procesie edukacji, inspirowanie dzieci i dorosłych skupionych wokół szkół polonijnych do śledzenie tego, co buduje polską tradycję, ale i kształtuje współczesną kulturę adresowaną do dzieci.

Podczas październikowe pobytu we Włoszech w trzech miejscach: Sobotniej Szkole Kultury i Języka Polskiego w Lago Patria (Neapol), Polskiej Ludotece Rodzinnej (Polonijne Centrum Edukacyjno-Integracyjne (Campiglia DeiBerci) i przy Wspólnocie Polskiej – nieformalnej grupie skupionej wokół  parafii Matki Bożej Bolesnej w Lamenzia Terme realizowałyśmy (A.Mrozińska, I.Pietrzak, K.Szpilkowska)  warsztaty i spotkania: twórcze spotkania z polskimi książkami dla dzieci, warsztaty rękodzielnicze i szkolenia dla dorosłych.

Każde z tych miejsce i spotkań stało się intrygującą wymianą obserwacji, pomysłów, problemów, tematów, materiałów i dobrej energii. Każde z tych spotkań wyglądało również inaczej – i ze względu na sposób funkcjonowania szkół i grup, i ze względu na to w jakim środowisku działa tamtejsza Polonia.

Pasja – bez nie byłoby i projektu, wspieranego przez Fundację Edukacja dla Demokracji (w ramach dofinansowania w ramach konkursu MSZ "Współpraca z Polonią i z Polakami za Granicą”). I, przede wszystkim, sobotnich szkół. Dobitnie udowadnia to zaangażowanie twórczyń Sobotniej Szkole Kultury i Języka Polskiego w Lago Patria (Neapol), które realizują idee nie tyle idee formalnej edukacji, ale bardziej –  wspólnoty (sami o sobie mówią „rodzina”), którą łączy wspólny cel.  Dwa, intensywne dni, warsztatów i spotkań, pokazały ogromne zaangażowanie, otwartość na nowe idee, gotowość do uczenia się i otwierania formuły edukacji dzieci dwujęzycznych. 

Co ciekawe, obserwacje i porównania szkół polonijnych działających w różnych krajach pokazują, że metody działania muszą być różne (choćby ze względu na bardzo zróżnicowany poziom poznania języka polskiego, ale i dominujące metody w szkołach „krajowych”), ale zawsze „pomostem” w nawiązywaniu dialogu z dziećmi  staje się współczesna książka obrazowa dla dzieci i działania wokół niej: spotkania z „Kłopotem” czy „Czterema zwykłymi miskami” udowadniają jak ważne tematy opowiedziane obrazem uruchamiają emocje, ale i otwierają umysł na proces nauki, myślenia pytajnego i rozwijania kompetencji językowych.

Równie ważna jest pasja rodziców (lub jednego z nich): włoska szkoła funkcjonuje i w sobotnie przedpołudnia, „dodatkowe” popołudniowe zajęcia są więc często sporym wyzwaniem organizacyjnym.  Rodzice są także ważnym adresatem projektu, co udowodnili aktywnie uczestnicząc w spotkaniach.

Zachęta – każde spotkanie było mobilizacją dla dzieci: do mówienia po polsku (co nie raz było wyzwaniem, we Włoszech sporo dzieci nie mówi po polsku), działania i myślenia twórczego. Dla dorosłych – do przyjrzenia się dotychczasowym metodom pracy, sposobom aktywizacji i rozwijania kompetencji językowych, wykorzystywanym lekturom i temu, jak przywieziona przez nas biblioteczka książek może być wykorzystana w pracy szkoły.

Interakcja – niezwykle istotny  punkt podczas spotkań i warsztatów. Obserwowanie zajęć pokazowych (w każdej placówce było ich kilka, z dziećmi w różnych grupach wiekowych), wymiana uwag i wątpliwości. Spotkanie poświęcone temu, „co” i „jak” można zrobić z książkami. Jak one mogą stać się punktem wyjścia, punktem zbiorczym rożnych doświadczeń i kompetencji językowych, narzędziem i towarzyszem w aktywizujących metodach nauczania. A przede wszystkim – jak mogą zasiać pasję, zbudować poczucie sukcesu u dziecka, które dopiero zaczyna swoją przygodę z językiem (we Włoszech jest ich sporo).

Poruszające było spotkanie z nauczycielkami w szkole w Lago Patria (otwarte głowy pełne pomysłów), a także niezwykła dyskusja z rodzicami skupionymi  wokół Polskiej Ludoteki Rodzinnej o tym, jak właściwie myśleć o dziecku w procesie edukacji. Spotkanie z nieformalną Wspólnotą w Lamenzia Terme zaowocowało z kolei inicjatywą powołania szkolnej grupy, za co mocno trzymamy kciuki.

Mobilizacja. W każdym z tych miejsc zostaje przykładowa biblioteczka najciekawszych (według nas) nowości prezentujących „polską współczesną książkę (nie tylko) dla dzieci". To gotowy element otoczenia, które ma wspierać zainteresowania i potrzeby dziecka. Do tego – materiały zachęcające do poznawania książek i ich autorów, pracy z wybranymi tytułami (dla różnych grup wiekowych) Materiały o książkach są do pobrania na Platformie Kultury >>> tutaj. Zachęcamy do wykorzystania! 

fot. K.Szpilkowska, A.Mrozinska