Demokracja. Bez ogólnie przyjętej definicji. I pojęcie, i forma to różne kształty. Wcielana była i jest w życie
na rozmaite sposoby. Najczęściej – określana „w opozycji” do dyktatury i tyranii. Co to
właściwie jest (więc) demokracja? Część pierwsza „Książek Jutra”. Potrzebna pilnie dziś.
Prawie czterdziestoletni tekst. Sama demokracja – „nieco” starsza.
Czy są możliwe jasne określenia, niepodważalne punkty, niezbywalne cechy w
świecie, który już tyle widział?! I ciągle kolejne pokolenia go zaskakują?
Wydaje się, że autor tekstu i pomysłodawca całej serii „Książek
Jutra” (w sumie cztery – intrygujące – części) miał w sobie pychę i pokusił się
o niemożliwe – „a teraz drogie dzieci, nauczę was czym jest demokracja”. Czy
znajdziecie tutaj jedyną słuszną teorię? Moralizatorskie zacięcie?
Jeśli spojrzymy na pierwsze strony może się wydać, że oto
mamy niezbywalne składniki mikstury zwanej „najlepszym ZNANYM
ustrojem” (bo nikt lepszego na razie nie wymyślił). „Książki Jutra” nie
są jednak łatwymi receptami. A prawdy nie są oczywistościami… Śledźcie uważnie
jak rozwija się opowieść o demokracji. Jak ładnie ta książka, zwracająca się
nie tylko do dzieci, spinana jest klamrą doświadczeń z czasu, kiedy najbliżej
jesteśmy człowieczeństwa otwartego na poznanie.
Pierwsza i ostatnia, ilustrowana strona. Plac zabaw i gra. Od (pozornej) beztroski i igraszki, najbliższego otoczenia i prywatnej krainy do sugestii, że z drobnych okruchów składa się los całego świata. Demokracja jest jak gra, w której wszyscy uczestniczą… I trzeba się jej przyjrzeć, aby poszukać znaczeń. Aby nad nią pomyśleć, próbując nazwać i zrozumieć reguły. Aby ocenić, przymierzyć do siebie, swojej wiedzy i zasobów. Re-definiować (siebie? demokrację? świat?)…
Pierwsza i ostatnia, ilustrowana strona. Plac zabaw i gra. Od (pozornej) beztroski i igraszki, najbliższego otoczenia i prywatnej krainy do sugestii, że z drobnych okruchów składa się los całego świata. Demokracja jest jak gra, w której wszyscy uczestniczą… I trzeba się jej przyjrzeć, aby poszukać znaczeń. Aby nad nią pomyśleć, próbując nazwać i zrozumieć reguły. Aby ocenić, przymierzyć do siebie, swojej wiedzy i zasobów. Re-definiować (siebie? demokrację? świat?)…
W tekście nie został (podobno) zmieniony ani jeden
przecinek, oprócz kilku – aktualizujących – dodatków. „Książki Jutra” zostały jednak na nowo
zobrazowane przez czterech, młodych, hiszpańskich ilustratorów. W „Co to
właściwie jest demokracja” ilustracja („mądrzejsza” o doświadczenia ostatnich
czterdziestu lat) ironizuje, wyśmiewa i punktuje. Powiela wątki, aby zadać
pytania i zwrócić naszą uwagę. Nikt nie podsuwa tutaj gotowych recept ani
łatwych obietnic. Czy faktycznie w
demokracji wszystko wolno? Czy wolność partii politycznych jest niczym nie
ograniczona? Czy w demokracji rządzący są zawsze demokratami? Czy w tej grze
zawsze wszyscy postępują uczciwie?
Marta Pina, autorka mocno stylizowanych („na wczoraj”) ilustracji
do pierwszej części „Książek jutra” lubi
kolaże ze starych czasopism i książek. Jej obraz gra powtarzanymi elementami,
nadając im różne znaczenia. Sporo tutaj śmiechu, surrealistycznego przymrużenia
oka, z pozoru nonsensownych sytuacji. Całkiem jak na placu zabaw… Ale i tu, i
tam – wszystko może mieć znaczenie. Każdy element układanki składa się na
znaczącą całość. Wcześniej bądź później. Co z tym zrobimy?
Tak jak jest to
napisane w naszej książce, demokrację można porównać do gry; tyle że to nie
jest gra, w której jedni wygrywają, a inni przegrywają, tylko taka, w której
wygrywają wszyscy. A cóż takiego można w niej wygrać? Otóż coś, czego nie cenimy dostatecznie, póki nie zostanie nam zabrane:
wolność wyboru, jaki ma być świat, w którym żyjemy, i to, w jaki sposób,
pokojowo i przyjaźnie, możemy żyć w nim razem z innymi.
Wszystkich, którzy chcą poznać, myśleć, rozumieć,
Pytać i poszukiwać
Małych i dużych
zapraszają na rodzinne spotkania z „Książkami Jutra”
8 i 15 maja
„Co to jest właściwie
demokracja" i "Oto jest dyktatura"
w s t ę p w o l n y!
Zapraszamy na rodzinne, wspólne rozmowy nad „Książkami Jutra”
nagrodzonymi Bologna Ragazzi Award 2016 w kategorii Non Fiction. Czytamy i
oglądamy książki. Pytamy, zastanawiamy się, poszukujemy i przyglądamy się
naszym punktom widzenia. Twórczo się
bawimy! Szczegóły >>> tutaj
"Co to właściwie jest demokracja" Seria: Książki Jutra,
POMYSŁ I TEKST: Equipo Plantel
ILUSTRACJE: Marta Pina
PRZEKŁAD: Tomasz Pindel
WYDAWNICTWO: Tako, 2016
1 komentarz:
Jeśli mogę zasugerować ... Warto podpowiedzieć rodzicom ten temat także z innej strony. Klasyka - Rodari "Gelsomino w kraju kłamczuchów". Kto wie, czy jako dorośli przeczytają o Ministerstwie prawdy u Orwella, więc może chociaż taka szczepionka w dzieciństwie się przyda.
Prześlij komentarz