3 maja 2016

Co to właściwie jest demokracja


Demokracja. Bez ogólnie przyjętej definicji.  I pojęcie, i forma to  różne kształty. Wcielana była i jest w życie na rozmaite sposoby. Najczęściej – określana  „w opozycji” do dyktatury i tyranii. Co to właściwie jest (więc) demokracja? Część pierwsza „Książek Jutra”. Potrzebna pilnie dziś. 



 

Prawie czterdziestoletni tekst. Sama demokracja – „nieco” starsza. Czy są możliwe jasne określenia, niepodważalne punkty, niezbywalne cechy w świecie, który już tyle widział?! I ciągle kolejne pokolenia go zaskakują?  

Wydaje się, że autor tekstu i pomysłodawca całej serii „Książek Jutra” (w sumie cztery – intrygujące – części) miał w sobie pychę i pokusił się o niemożliwe – „a teraz drogie dzieci, nauczę was czym jest demokracja”. Czy znajdziecie tutaj jedyną słuszną teorię? Moralizatorskie zacięcie?



Jeśli spojrzymy na pierwsze strony może się wydać, że oto mamy niezbywalne składniki mikstury zwanej „najlepszym  ZNANYM  ustrojem” (bo nikt lepszego na razie nie wymyślił). „Książki Jutra” nie są jednak łatwymi receptami. A prawdy nie są oczywistościami… Śledźcie uważnie jak rozwija się opowieść o demokracji. Jak ładnie ta książka, zwracająca się nie tylko do dzieci, spinana jest klamrą doświadczeń z czasu, kiedy najbliżej jesteśmy człowieczeństwa otwartego na poznanie.  

Pierwsza i ostatnia, ilustrowana strona. Plac zabaw i gra. Od (pozornej) beztroski i igraszki, najbliższego otoczenia i prywatnej krainy do  sugestii, że z drobnych okruchów składa się los całego świata. Demokracja jest jak gra, w której wszyscy uczestniczą… I trzeba się jej przyjrzeć, aby poszukać znaczeń. Aby nad nią pomyśleć, próbując nazwać i zrozumieć reguły. Aby ocenić, przymierzyć do siebie, swojej wiedzy i zasobów. Re-definiować (siebie? demokrację? świat?)…



W tekście nie został (podobno) zmieniony ani jeden przecinek, oprócz kilku – aktualizujących – dodatków.  „Książki Jutra” zostały jednak na nowo zobrazowane przez czterech, młodych, hiszpańskich ilustratorów. W „Co to właściwie jest demokracja” ilustracja („mądrzejsza” o doświadczenia ostatnich czterdziestu lat) ironizuje, wyśmiewa i punktuje. Powiela wątki, aby zadać pytania i zwrócić naszą uwagę. Nikt nie podsuwa tutaj gotowych recept ani łatwych obietnic.  Czy faktycznie w demokracji wszystko wolno? Czy wolność partii politycznych jest niczym nie ograniczona? Czy w demokracji rządzący są zawsze demokratami? Czy w tej grze zawsze wszyscy postępują uczciwie?






Marta Pina, autorka mocno stylizowanych („na wczoraj”) ilustracji do pierwszej części „Książek jutra”  lubi kolaże ze starych czasopism i książek. Jej obraz gra powtarzanymi elementami, nadając im różne znaczenia. Sporo tutaj śmiechu, surrealistycznego przymrużenia oka, z pozoru nonsensownych sytuacji. Całkiem jak na placu zabaw… Ale i tu, i tam – wszystko może mieć znaczenie. Każdy element układanki składa się na znaczącą całość. Wcześniej bądź później. Co z tym zrobimy?

Tak jak jest to napisane w naszej książce, demokrację można porównać do gry; tyle że to nie jest gra, w której jedni wygrywają, a inni przegrywają, tylko taka, w której wygrywają wszyscy. A cóż takiego można w niej wygrać? Otóż coś, czego nie cenimy dostatecznie, póki nie zostanie nam zabrane: wolność wyboru, jaki ma być świat, w którym żyjemy, i to, w jaki sposób, pokojowo i przyjaźnie, możemy żyć w nim razem z innymi.



Wszystkich, którzy chcą poznać, myśleć, rozumieć,
Pytać i poszukiwać
Małych i dużych
zapraszają na rodzinne spotkania z „Książkami Jutra”

8 i 15 maja

„Co to jest właściwie demokracja"  i  "Oto jest dyktatura"

w s t ę p     w o l n y! 

Zapraszamy na rodzinne, wspólne rozmowy nad „Książkami Jutra” nagrodzonymi Bologna Ragazzi Award 2016 w kategorii Non Fiction. Czytamy i oglądamy książki. Pytamy, zastanawiamy się, poszukujemy i przyglądamy się naszym punktom widzenia.  Twórczo się bawimy! Szczegóły >>> tutaj





"Co to właściwie jest demokracja" Seria: Książki Jutra, 
POMYSŁ I TEKST: Equipo Plantel
ILUSTRACJE: Marta Pina
PRZEKŁAD: Tomasz Pindel
WYDAWNICTWO: Tako, 2016

1 komentarz:

Anonimowy pisze...

Jeśli mogę zasugerować ... Warto podpowiedzieć rodzicom ten temat także z innej strony. Klasyka - Rodari "Gelsomino w kraju kłamczuchów". Kto wie, czy jako dorośli przeczytają o Ministerstwie prawdy u Orwella, więc może chociaż taka szczepionka w dzieciństwie się przyda.